25 | VOOR DE KONINGIN

Liefst 113 keer won een Nederlandse profwielrenner een etappe in de Ronde van Spanje. Gerben Karstens deed het veertien keer, Jos Lammertink twee keer. Niet slecht. Hoeveel profrenners hebben aan het eind van hun carrière nooit op het hoogste treetje gestaan in een van de drie grote rondes. Het is bovendien bijzonder dat Jos de beide zeges behaalde in 1980 en 1981, in zijn eerste twee jaar als prof. Hij was kopman van de HB-ploeg en gaf meteen zijn eigen visitekaartje af alsmede dat van de ploeg die net als Jos nieuwkomer was in het circus van de beroepswielrennerij.

Op 22 april 1980, kort na zijn 22^ste verjaardag, startte Jos in de Vuelta en begon met pech. Hij had een lekke band in de proloog en eindigde als 82^ste. Nadat hij in de vijfde etappe na een bergrit als laatste was binnengekomen, begon hij niettemin op stoom te komen en eindigde steeds voorin. Op 1 mei stond de negende etappe op de rol – van Logroño naar Burgos – met weer enkele cols in het parcours. “Ik zag het eigenlijk niet zitten”, vertelt Jos. “Het regende, maar honderd kilometer voor de streep besloot ik te demarreren. Ik was alleen vooruit. Het was nog een eind. Ploegleider Henk Koopmans jutte mij op en ik kwam solo over de streep in Burgos. Het was prachtig, want onderweg passeerde ik duizenden enthousiaste toeschouwers. In Burgos was het ook enorm druk, dus dat zijn mooie herinneringen.” Ruim drie minuten later werd het nog mooier voor de HB-formatie, toen Ad van Peer als tweede en Heddy Nieuwdorp als vijfde over de meet flitsten. De nieuwe ploeg kon een geweldig succes bijschrijven op die eerste mei. Jos droeg de klinkende etappezege op aan Koningin Beatrix. Waarschijnlijk omdat het daags na Koninginnedag was.
De Vuelta in 1980 werd gewonnen door Faustino Ruperez die twee etappes won. Sean Kelly won er vijf. Jos eindigde in het eindklassement als zestigste op ruim twee uur, in het puntenklassement voor de groene trui werd hij derde. Zijn ploeggenoot Peter Zijerveld was de beste Nederlander op de 25^ste plaats.

Een jaar later begon Jos de Ronde van Spanje veel beter. Achter de Fransman Regis Clère en de Deen Jørgen Marcussen eindigde hij als derde in de proloog net voor de latere winnaar van de Vuelta, de Italiaan Giovanni Battaglin. Ook in de eerste etappe kwam Jos als derde over de streep. Ploeggenoot Nieuwdorp won de vijfde etappe na een sterke solo, Jos werd vierde. De zesde etappe op 27 april zou het zijn dag worden. De vlakke etappe over 199 kilometer, die startte in Merida en finishte in Sevilla, liep uit op een sprint met 48 renners. “Jos Schipper trok de sprint voor mij aan en ik won. Mooi dat ik het nog een keer flikte in de Vuelta. Ik kan niet anders zeggen dan dat me dat goed deed. Een etappe winnen in een grote ronde geeft meer cachet dan bijvoorbeeld in de Ronde van Nederland of de Middellandse Zee”, zegt Jos.
Uitslag: 1. Lammertink (NL), 2. Chinetti (It), 3. Fernandez (Sp), 4. Murga (Sp), 5. Cuevas (Sp), 6. Vichot (Fr), 9. Nieuwdorp (NL), 10. Van Meer (NL), 11. Van der Meer (NL).

Jos reed dat jaar de Vuelta niet uit. De achtste etappe bestond uit een vrij korte rit (Jos finishte als tweede) en een bergtijdrit. Hij weet het nog goed: “Dat was mijn eerste bergtijdrit, ruim 30 kilometer lang. Het was bloedheet. De tijdslimiet had ik ingeschat op een half uur, het zou een toertochtje worden. Rustig peddelend door de vallei, nog nèt niet fluitend, kwam ik aan de voet van de klim. Ondertussen werd ik zeer regelmatig ingehaald door renners die na mij gestart waren. Wat dom dacht ik nog, spaar je krachten toch voor morgen. Een verzorger langs de kant wees me toch maar eens op de tijdslimiet en moedigde mij aan om het tempo op te voeren, maar het werd ook steeds steiler. En het was mistig èn sneeuw èn het versnellen dat mij als niet-klimmer voor geen meter lukte.”
Lang verhaal kort, Jos kwam te laat binnen en kon naar huis.
In het eindklassement was ploeggenoot Zijerveld met de vijftiende plaats andermaal de beste Nederlander.

1 mei 1980. Jos wint in Burgos

Co Moritz, Jos, sponsor Rody Hogenboom, Peter Zijerveld en Ad van Peer poseren bij de start van de Vuelta in 1980.